Career coaching vs επαγγελματικός προσανατολισμός: oι διαφορές και τα οφέλη του career coaching
Γράφει η Λία Μπισμπίκη
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός αποτελεί μια σειρά κατευθυντήριων γραμμών που διδάσκονται ως μάθημα στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στη συνέχεια παρέχεται και ως υπηρεσία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω των αντίστοιχων γραφείων των Πανεπιστημίων της χώρας μας. Η σχέση μας μαζί του ξεκινά πολύ νωρίς, σε μια ηλικία που οι περισσότεροι δε γνωρίζουμε ποιον κλάδο θέλουμε να ακολουθήσουμε ή σε ποιον τομέα έχουμε κλίση.
Ο δεύτερος λόγος που είναι δύσκολο να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο εν λόγω θεσμός (ειδικά κατά την φοίτηση μας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) είναι το γεγονός ότι επικεντρώνεται σε επίπεδο τμήματος του εκάστοτε Πανεπιστημίου, κάτι το οποίο περιορίζει τις επιλογές των σχολών σε μεγάλο βαθμό.
Στη συνέχεια, όταν κάποιος έχει ήδη μπει σε μια σχολή, πριν την αποφοίτηση, καλείται μέσω των γραφείων να δηλώσει και να διεκπεραιώσει κάποιες ώρες πρακτικής άσκησης. Έτσι μπορεί σε συννενόηση να επιλέξει έναν «εργοδότη» για την άσκηση της πρακτικής.
Επαγγελματικός προσανατολισμός στη γενιά των Millenials
Όλα τα παραπάνω δε σημαίνουν ότι το μάθημα του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού δεν βοηθά τους μαθητές και δεν παρέχει την απαιτούμενη γνώση. Ωστόσο ειδικά στη γενιά των millennials, είμαστε πολλοί οι απόφοιτοι σχολών που το τμήμα από το οποίο αποφοιτήσαμε ήταν η 14η ή ακόμα και η 34η επιλογή μας! Αυτή είναι μια αλήθεια που ίσχυε με το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό σύστημα της δεκαετίας του ‘90.
Πλέον ο επαγγελματικός προσανατολισμός ασκείται και από ιδιωτικούς φορείς μέσω ειδικών προγραμμάτων και με χρήση των ανάλογων τεστ προσωπικότητας και δεξιότητων, με στόχο οι έφηβοι να φτάσουν στο σημείο να συμπληρώσουν με επιτυχία το μηχανογραφικό τους.
Ο «παραδοσιακός» επαγγελματικός προσανατολισμός που βιώσαμε το ’90, δεν έχει σχέση με αυτόν που γίνεται σήμερα με εξελιγμένα τεστ προσωπικότητας. Άφησε όμως τη σφραγίδα του στη γενιά μας (millennials) και μετά την πρώτη επαφή με τον επαγγελματικό στίβο, αντιληφθήκαμε ότι ίσως, ήρθε η ώρα για αλλαγή εργοδότη ή ακόμα και «ολική» αλλαγή καριέρας.
Η διαφορά με το Career Coaching
Από την άλλη, το Career Coaching απευθύνεται σε άτομα που βρίσκονται σε φάση αλλαγής εργασίας ή επαγγελματικής ανάπτυξης και επιθυμούν είτε γενικώς μια αλλαγή είτε μια εσωτερική μετακίνηση, προαγωγή, κλπ στην εταιρία όπου εργάζονται.
Υποστηρίζει το άτομο στην αναζήτηση νέας εργασίας και στην ενίσχυση του personal branding, των ήπιων δεξιοτήτων επικοινωνίας και διαπραγμάτευσης, ώστε ο υποψήφιος εργαζόμενος να μεγιστοποιήσει τις δυνατότητες του.
Στόχος της όλης διαδικασίας είναι να «ανοίξουν» οι ορίζοντες και η «σκαλέτα» δυνατοτήτων του coachee, ώστε να αναζητήσει μία εργασία πολύ πιο κοντά στις αυθεντικές του ανάγκες και κλίσεις, προκειμένου να φτάσει στην επαγγελματική ανάπτυξη και ευημερία μέσα από αυτό.
To κάθε άτομο αντιμετωπίζεται «ολιστικά» και εξατομικευμένα και ενθαρρύνεται να οραματιστεί και να εξερευνήσει περιοχές που πριν δεν τολμούσε να «κοιτάξει» κατάματα, όπως όνειρα που μπορεί να είχε από παιδί, ταλέντα που είχε αφήσει στην άκρη και προσωπικές επιθυμίες, οι οποίες μέχρι σήμερα δεν είχαν εκφραστεί, εξαιτίας κάποιων βιωμάτων του ή των προσωπικών του περιοριστικών πεποιθήσεων.
Τα αποτελέσματα του career coaching
Απόρροια της παραπάνω προσέγγισης είναι τα εξής αποτελέσματα:
α) ότι μπορεί κανείς να αποσαφηνίσει τους επαγγελματικούς του στόχους πιο αποτελεσματικά
β) ενθαρρύνει την ανάληψη ευθύνης του ατόμου και ενισχύει την αυταξία και την αυτοπεποίθηση του
γ) ενισχύει την αυτογνωσία μέσω της επαφής του με θετικά συναισθήματα και αναμνήσεις, επιτεύγματα του παρελθόντος
δ) προάγει την αντικειμενική και εποικοδομητική ανατροφοδότηση και
ε) υποβοηθά στην ανάπτυξη των ήπιων δεξιοτήτων (soft skills), όπως πχ. επικοινωνιακές δεξιότητες, ηγεσία, ενεργητική ακρόαση, κλπ.
Τέλος, δε θα μπορούσε να παραλειφθεί και η συμβολή της όλης συνεργασίας στην επιτυχή εύρεση εργασίας ή αλλαγή καριέρας, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη συνθήκη είναι αρκετά απαιτητική και στρεσογόνα.
Ας μη ξεχνάμε ότι «ακόμα και όταν προχωρά κανείς σε κάτι που θέλει πολύ και η απόφασή του είναι η σωστή, η αλλαγή γίνεται πολύ δύσκολα. Τα αισθήματα πένθους είναι συχνά όταν αφήνουμε έναν χώρο εργασίας», ισχυρίζεται η Kim Scott, συγγραφέας του «Radical Candor». Το coaching συμβάλλει τόσο στην επιτυχή μετάβαση στην αλλαγή, όσο και στην ουσιαστική υποστήριξη και διευκόλυνσή της.